Çocukluk evresindeki ağız ve diş sağlığı sorunlarının tanı ve tedavisini gerçekleştiren pedodonti anabilim dalı, diş hekimliğinin en önemli branşlarından biridir. İlerleyen yaşlardaki ağız ve diş sağlığı üzerinde belirleyici rol oynayan çocukluk evresi kritik önem arz eder. Adana özel ağız ve diş sağlığı polikliniği Primedent, Pedodonti yani Çocuk Diş Hekimliği hakkında merak edilen bütün soruları sizler için yanıtladı.
Çocuk diş hekimliği (Pedodonti), çocukların ağız ve diş sağlığı üzerine uzmanlaşan anabilim dalıdır. Pedodonti doğumdan 13 yaş aralığına kadar olan çocuklarla ilgilenir. Pedodonti biliminin amacı çocukların süt dişlerini ve daimi dişlerini korumaktır. Kalıtımsal sorunlar, diş çürükleri, diş kırılmaları, hastalıklar gibi sebeplerden kaynaklanan diş problemlerinin çözülmesini amaçlar.
Pedodonti, doğum anından ergenliğe kadar olan süreçte çocukların ağız ve diş sağlığını, çene ve yüz bölgesindeki gelişim sürecini takip ve tedavi eden, bir diş hekimliği uzmanlık alanıdır. Pedodonti uzmanları çoğunlukla dişler için koruma amaçlı tedbirler uygularlar.
0 ila 13 yaş arası çocuklara kanal tedavisi, ampütasyon, flor, yer tutucu, strip kron, dolgu, paslanmaz çelik kron, çocuk protezi ve fissür örtücü gibi çok sayıda tedaviyi gerçekleştirir. Özellikle süt dişleri için kullanılan ve kompomer diye adlandırılan özel dolgular da yine pedodontistler tarafından gerçekleştirilir. Bu dolguların en önemli özelliği süt dişlerinin ağız içerisinde sağlıklı şekilde korunmasını sağlamasıdır. Süt dişleri özellikle düzenli diş fırçalama alışkanlığı kazanamayan çocuklar için çürümeye meyillidir. Çürüyen süt dişlerinin yarattığı problemleri gidermek de yine pedodonti anabilim dalının misyonları arasındadır.
Bununla birlikte kalıtımsal veya benzer faktörlerin süt dişlerinde meydana getirdiği sorunları önlemek ve daimi dişlerin sağlıklı şekilde oluşmasını sağlamak da çocuk diş hekiminin görevleri arasındadır.
Süt dişlerinin esas görevi çocukların düzgün şekilde beslenebilmelerini sağlamaktır. Bununla birlikte çocuğun konuşma becerisini kazanabilmesi için de süt dişlerine ihtiyaç vardır. Süt dişlerinin daimi dişlerin oluşmasına yardımcı olması gerekir. Yani süt dişleri kalıcı dişler oluşana kadar kapladıkları alanı korurlar ve yerlerini bırakacakları daimi dişlere rehberlik ederler.
Fissür örtücüler daimi dişlerin çiğneme yüzeylerinde ortaya çıkan derin çürümeye yatkın fissürleri kapatarak, bakterilerin bu yüzeye ulaşmasına engel olan bir çeşit dolgu maddesidir.
Çocuk diş hekimliğinde diş çürüklerini önleme amacı güdülmektedir. Uygulanan koruyucu tedaviler arasında fissür örtücü dolgu ve yüzeysel flor gibi uygulamaları yer alır.
Flor, dişlerin güçlenmesini sağlayan ve olası çürük tehdidine karşı önlem olarak tercih edilen bir uygulamadır. Flor, diş minelerini güçlendirerek çocuğun dişlerini asitlere karşı korumaya alır. Sonuç olarak çürümeyi önler. 6 aylık periyotlar halinde fluorid uygulandığında diş çürüklerinin oluşumu engellenmektedir.
Çocukluk evresinde çok sık karşılaştığımız bir durum olan travmatik diş yaralanmalarının tedavisi de pedodonti birimince gerçekleştirilir. Hastanın yaşı ve travmanın derecesi gibi faktörler dikkate alınarak tedavi gerçekleştirilir.
Süt dişlerinin erken evrede kaybedilmesi durumunda yerine gelecek olan kalıcı dişin yerinin korunabilmesi için apareyler yerleştirilir. Bu apareylere yer tutucular diyoruz. Diğer dişlerin oluşan boşluğa kaymasını engellemek ve ileride oluşması muhtemel ortodontik sorunların önlenmesi için kullanılır.
Diş çürükleri, besinlerden kaynaklanan asitlerin, diş yüzeyindeki ser dokuları yıkması ile ortaya çıkan önemli bir sağlık problemidir. Bilhassa çocukluğun erken evresinde süt dişi çürükleri ile çok fazla karşılaşmaktayız. Bu evrede çocuklarda düzenli bir diş fırçalama alışkanlığı kazandırılamadığı için bu sonuç kaçınılmazdır. 0-8 yaş grubundaki çocuklarda içilen sütün içerisine şeker, bisküvi veya bal gibi gıdaların karıştırılması, ağız hijyenini son derece olumsuz şekilde etkilemektedir. Halk arasında bundan ötürü yaşanan çürük vakalarına biberon çürüğü denir. Bu vakalarda çürüyen diş çekilir ve bu sayede yerine yenisinin çıkması sağlanır.
Diş hekimliği fakültesinde lisans eğitimini tamamladıktan sonra uzmanlık sınavını kazanarak 4 yıl uzmanlık eğitimi alan hekimlere verilen bir unvandır. Pedodonti uzmanı doğum anından ergenlik sürecine kadar olan çocukların ağız ve diş sağlığı ile ilgili tedavilerde uzmanlaşmış kişidir.
Günümüzde yaşanan teknolojik ve bilimsel gelişmelerle birlikte çağdaş çocuk diş hekimliği yaklaşımları da gelişiyor. Çürüğü tedavi etmek yerine çürükten korumayı ilk planda tutan çocuk diş hekimliği yaklaşımları her geçen gün biraz daha öne çıkıyor.
Özellikle diş kayıplarının veya çürüklerin tedavisi yalnızca ağrı dindirmek ve çiğneme fonksiyonunu yeniden kazandırmak amacından öteye geçerek çok sayıda olası problemi önler hale gelmiştir. Çocuğun yüz gelişimi, psikolojik gelişim süreci gibi çok fazla noktaya katkı sağlar hale gelmiştir.
Süt dişleri ilk altı aylık süreçten itibaren oluşmaya başlar. Sağlıklı bir çocukta 20 adet süt dişi bulunur. Bu dişlerin oluşum süreci 3 yaş itibariyle tamamlanmış olur. Kalıcı dişler 6.yaşla birlikte çıkmaya başlar. Bu noktadan itibaren süt dişleri teker teker düşer ve yerlerini kalıcı dişlere bırakırlar. 12,13 yaş itibariyle de daimi dişlerin oluşum süreci tamamlanmış olur.
Siz de çocuğunuzun süt dişlerinde çürük olmasın, daimi dişlerin oluşum süreci sağlıklı şekilde tamamlansın ve ilerleyen yıllarda ağız ve diş sağlığında sorun yaşamasın istiyorsanız Adana’da Çocuk Diş Hekimliğinin öncü ismi Primedent’le tanışmakta geç kalmayın.
