Ergenlik çağında karşılaşılan en büyük ağız-diş sağlığı problemlerinden biri 20’lik dişlerdir. Alınmadığı zaman büyük ağrılara, diş yapısının bozulmasına neden olan 20’lik dişler ağızda yer olmamasına rağmen neden çıkar ya da neden çocuklukta çıkmıyor hiç merak ettiniz mi? Primedent Klinik, 20’lik dişlerin çıkış nedenini sizler için derledi.
20’lik dişlerin neden çocuklukta çıkmamasının nedeni çocuk gelişinde yatıyor. Çünkü çocuk çenesinde yeterli oranda yer olmadığı için 20’lik dişler çıkmaz. Science Advances dergisinin Ekim 2021 sayısında, yapılan araştırmaların çocuklar büyüdükçe çenelerinin de büyüdüğü, ilerleyen yaşla birlikte 20’lik dişlerin çıkması için alan açıldığını ortaya koydu. Ancak birçok insanın çenesi, 20’lik dişlerin rahat bir şekilde çıkması için yeterince büyümez. Bu nedenle ilerleyen yaşla birlikte bu dişlerin çekilmesi gerekir.
Kanada Saskatchewan Üniversitesi’nde görevli antropolog Julia Boughner, insan çenesinin gelişme ve modernleşme ile birlikte daha dar olduğu ipuçlarını veriyor. Çünkü geçmişte insanlar pişmemiş sebze, av eti, sert kabuklu yemişler ve diğer sert yiyecekleri yedikleri için çeneleri de genişliyordu. Gelişme ve sanayileşme ile birlikte daha yumuşak yiyeceklerin tüketiminin artması ile birlikte çenenin büyümesi de eskiye nazaran daha da azaldı.
Ohio State Üniversitesi’nden Debbie Guatelli-Steinberg de bu tezi doğruluyor. Steinber’e göre, yumuşak yiyecekler çene büyümesini tetiklemiyor ve özellikle de 20’lik diş denilen üçüncü azı dişleri bundan büyük oranda etkileniyor. Üçüncü azı dişi (20’lik diş) sıkışması Sanayi Devrimi’nin ardından eskiye oranla 10 kat daha yaygınlaştı.
Yapılan araştırmalar, hominin dişlerin zamanla küçüldüğünü, bu küçülmenin en çok da 20’lik dişlerde görüldüğünü ortaya koyuyor. Günümüzde 20’lik dişler ya hiç gelişmez ya da küçük bir haldedir. Diğer hominin türlerde ise tam aksi bir durum söz konusudur. Yani 20’lik dişler büyüktür ve çiğneme alanı da insanlara oranla 2-4 kat daha geniş bir haldedir.
20’lik dişlerin genç yetişkinlikte çıkmasının diğer bir sebebi de çocukluk döneminde bu dişlere ihtiyaç duyulmamasıdır. Modern insan öncesi sert yiyecekler nedeniyle azı dişleri kaybedildiğinde onların yerini 20‘lik dişler (üçüncü azı dişleri) alırdı. Yani 20’lik dişler azı dişlerinin yedeği gibiydi.
Çoğu kişi erken gençlik dönemine kadar azı dişlerini kaybetmediği için 20’lik dişler çıkmak için yetişkinliği bekler. Başka bir ifadeyle azı dişlerinizi küçük yaşlarda kaybettiyseniz, 20’lik dişler bunların boşluğunu doldurmaya programlanmış dişlerdir.
Ağızdaki ilk kalıcı azı dişleri, 6 yaşından itibaren çıkmaya başlar. İkinci azı dişleri ise 12’li yaşlarda çıkmaya başlar ve ilk azı dişlerinin yedeği gibidirler. Üçüncü azı dişi denilen 20’lik dişler ise 17 ila 21 yaşları arasında çıkmaya başlarlar.
Çoğu kişi dördü 20’lik diş olmak üzere 32 diş çıkarır. Ancak bazı kişilerde daha az veya çok dişi olabilir. Hatta bazı kişilerde 20’lik dişler çıkmayabilir de. Bazı durumlarda da 20’lik dişlerin arkasında, paramolar adı verilen dördüncü azı dişleri de çıkabilir. Ancak günümüzde, modern insan ağız yapılarında yeterli yer olmadığı için bu dişler de 20’lik dişler ile birlikte çekilmektedir.
20’lik dişler günümüzde sıkışık ağızlarda ağrıya neden oldukları için sıklıkla çekilmektedir. Ağrı olmasa bile 20’lik dişlerin çekilmesi, diş eti enfeksiyonları gibi sağlık sorunlarının önüne geçebilir. Ancak, ağrı yoksa, sinirlerde hasar oluşması gibi muhtemel komplikasyonlara neden olabileceği için 27 yaşından sonra bu dişler genellikle çekilmez. Bütün bunlarla birlikte yaş ilerledikçe diş etleri çekilmeye başlar ve bu 20’lik dişlerin bir kısmı ortaya çıkar. Bu kısım ise çürümeye eğilimlidir. Dolayısıyla 20’lik dişlerin çekilmesi gerekir.
20 yaş dişleriniz nedeniyle ağrı çekiyorsanız veya çürük bulunuyorsa tedavisi Primedent Klinik’te. Uzman diş hekimlerimizin etkili tedavi yöntemleriyle 20 yaş dişlerinizi ağrısız çekiyor, sizleri ağız sağlığınıza kavuşturuyoruz. Sizler de Primedent’e uğrayın, daha konforlu bir ağız yapısına kavuşun!
