Doğumun 6’ncı ayından itibaren çıkmaya başlayan ve yaklaşık 2,5 yaşında tamamlanan çocukluk dişleri doğal olarak daha nazik ve hassasadır. Bu dönemde ağız diş sağlığının korunmasında ailelere büyük sorumluluklar düşer. Ebeveynlerin çocukların ilk dişlerinde kullanılan macunlar ve fırçalar ile temizleme yöntemleri hakkında bilinçli olmaları önemlidir.
Çocuklarda süt dişleri çürük oluşumuna daha eğilimlidir. Erken yaşlarda süt, meyve suyu, şekerli içecek veya mama gibi gıdalarla beslenmeden dolayı dişler daha hızlı çürüyebilir. Genel olarak 12 yaş civarında süt dişlerinin tamamı çürük veya başka faktörlerden düşmüş oluyor. Süt dişlerinin düşmesini kalıcı dişlerinin çıkması takip eder. Bazen süt dişlerinden sonra kalıcı dişlerin çıkması 6 ay veya 1 yıl gecikebiliyor. Böyle durumlarda kalıcı dişin süreceği yerde sıkışıklık, çapraşıklık, dişetinde kalınlaşma görülebilir. Uzmanlar, çocuklarda diş kontrolünün ilk dişler çıkar çıkmaz yapılması gerektiğini vurguluyor.
Süt dişleri normal dişlere oranla daha az mineral (mine) içeriyor. Organik yapıyı ise daha fazla barındırıyor. Çocuklarda; bakteri, şeker, yaş ve dişin yapısı benzeri birçok etkenin bir araya gelmesi ile gelişen diş çürükleri, ciddi sağlık problemlerine zemin hazırlayabilir. Süt dişi çürükleri; çiğneme zorluğu, beslenme bozukluğu, ağızda kötü koku, ağrı ve olumsuz bir tabloya yol açabilir. Tedavi edilmeyen çürük dişler çekilmek zorunda kalınıyor. Çekilmedikleri zaman da ileri yaşlarda çene yapısında bozukluk ya da diş çarpıklığı gibi genel sağlık problemlerini tetikleyebilir.
Çocuklarda ağız ve diş bakımı süt dişlerinin çıkmasıyla ile başlar. Çürükleri önlemek için; şekerli gıdalar tüketildikten sonra su içilmesi, ağzın çalkalanması ve düzenli şekilde dişlerin fırçalanmışı şarttır. Bazen fark edilmeyen ara yüz çürükleri de olabilir. Bu yüzden süt dişleri tamamlandıktan sonra çocukların da diş ipi kullanmaları yararlı olacaktır. Diş ipi kullanımını eğlenceli bir oyunla çocukta alışkanlık haline getirilebilir.
Beslenme şekli, anatomik yapı, hatalı veya yetersiz ağız ve diş bakımı sebebiyle çocukluk evresinde ortaya çıkan diş çürüklerine karşı “flor uygulaması” planlanabilir. Dişlerin çürüklere karşı daha güçlü olmasını sağlayan flor, dişin mine tabakasına tatbik edilir. Dört yaşına kadar çocukların diş mineleri daha zayıftır. Flor seçeneği ile bu yapılar daha dayanıklı hale getirebilirler. Ayrıca minenin kuvvetlendirilmesi günlük florürlü diş macunu, gargara kullanımı gibi yöntemlerle desteklenebilir.
Ağız ve diş bakımında çocukların yaşına ve ihtiyacına uygun ürünler tercih edilmelidir. Çocuk diş çürükleri bir takım tedbirlerle önlenebilir. Bu önlemler şu şekilde sıralanabilir:
Çocuklarda diş çürükleri pek çok tedavi şekliyle tedavi ediliyor. İşte o tedavi yöntemleri:
Fissür Örtücü: Bu işlem çürüklerin oluşumunu engellemek için azı dişlerindeki girintiler ve oyukları dolgu malzemesi ile kaplamayı içerir. Dolgu malzemesi sayesinde dişin minesi üzerinde koruyucu bir kalkan oluşturulur.
Kanal Tedavisi: Süt dişlerde çürük çok fazla ilerlemiş olabilir. Böyle bir tabloda pulpanın iltihaplanmasıyla şiddetli ağrılar görülebilir. Çocuğun yaşı ve enfeksiyonun durumuna göre kanal tedavisi düşünülebilir.
Süt Diş Çekimi: Diş çürüğü çok fazla ilerlemiş olabilir. Dolgu veya kanal tedavisi yapılması mümkün olmayan bu tarz vakalarda diş çekimi gündeme gelebilir. Enfeksiyon söz konusu ise antibiyotik kullanımı sonrası diş çekimi gerçekleştirilir.
Süt Dişlerinde Yer Tutucu: Çürük nedeniyle oluşan diş kayıplarıyla oluşan boşluğa komşu dişler kayabilir. Bu yüzden alttan gelecek daimi diş kanalı kapanabilir. Bu olumsuzluğun önüne geçmek için “sabit ve hareketli” yer tutucular kullanılır. Çok iyi bir tedavi yöntemi olan yer tutucuların çocuğun daimi dişleri çıkana kadar kullanılması önerilir.
Paslanmaz Çelik Kron Uygulaması: Dişlerden madde kaybı olabiliyor. Bu durumda çocuklar beslenmede güçlük yaşayabiliyor. Paslanmaz çelik kron ile dolgu uygulanmayacak kadar hasarlı dişlerin tedavisi gerçekleştirilir.